Merkez Bankası’nın (TCMB) son açıkladığı Ağustos 2023 verileri, finans kesimi dışındaki firmaların (reel sektör), finansal borçluluğunun döviz borç oranındaki düşüşün etkisiyle gerilemeye devam ettiğini gösterdi. Rapora göre firmaların TL ve döviz borçlarının milli gelire oranı azalırken, 2022 yılı genelinde düşük finansman maliyetleri de firmaların borç yükünün azalmasına yol açtı.
Raporda, haziran ayında başlayan parasal sıkılaşma sürecinin, kredi büyümelerini dengelendiğine vurgu yapıldı. Raporda Haziran 2023’te 9 trilyon 783 milyar TL olan reel sektöre ait toplam finansal borçların Ağustos 2023 itibarıyla 10 trilyon 132 milyar TL’ye ulaştığı kaydedildi.
AÇIK POZİSYON AZALDI
Buna göre reel sektörün döviz kredileri ise 219.1 milyar dolardan 216.3 milyar dolara geriledi. Reel sektörün toplam döviz kredileri 2021 sonu itibarıyla 248 milyar dolar seviyesindeydi. Reel sektörün döviz açık pozisyonundaki azalma eğiliminin devam ettiğinin vurgulandığı raporda şirketlerin net döviz açık pozisyonunun 2018 yıl sonuna göre 99 milyar dolar, 2021 yıl sonuna göre ise 45 milyar dolar azaldığının altı çizilerek “Bu eğilim 2023 yılında da devam etmiş ve YP (döviz) açık pozisyon ağustos ayı itibarıyla 74 milyar dolara gerilemiştir” denildi.
23 bin şirket döviz borçlusu
Merkez Bankası döviz kredi bakiyesindeki düşüşün yanı sıra döviz borcu bulunan firma sayısının azaldığını da tespit etti. Verilere göre 23 bin şirketin döviz riski bulunuyor. Bu sayı 2021 sonunda 26 bin 400 seviyesindeydi. Döviz riski 15 milyon dolardan düşük olan firmaların kredi bakiyesinin, 2023 yılı eylül itibarıyla 22.1 milyar dolar, döviz riski 15 milyon dolardan yüksek firmaların kredi bakiyesinin 156.9 milyar dolara gerilediği açıklandı. Son veri itibarıyla, 15 milyon dolar sınırının altındaki grupta 21 bin 600, 15 milyon dolar üstündeki grupta ise 1.400 firma yer alıyor.
